Lẩu Oden là món ăn cổ truyền tại Nhật Bản. Với hơn 800 năm tồn tại và có nhiều thay đổi, món ăn gần như quen thuộc với tất cả mọi người, đặc biệt là món lẩu không thể thiếu trong mùa đông. Ngày nay, không chỉ phổ biến tại Nhật, lẩu Oden còn vươn tầm ra toàn thế giới.
Lẩu Oden là súp hay là lẩu?
Nhiều người vẫn hay gọi Oden là súp. Trên thực tế, Oden thật sự trông như một dạng súp rau củ vì có nước dùng sền sệt, nguyên liệu chính gồm toàn rau củ các loại, và nước dùng có vị nhạt hơn so với bất cứ loại lẩu nào, nên trông nó cũng rất giống một dạng súp.
Tuy nhiên, cách thức chế biến và thưởng thức chúng vẫn giống lẩu nhiều hơn. Với đặc trưng là ăn trên nồi khi còn nóng như các loại nabemono, Oden được vinh dự xếp tên trong danh sách các món lẩu tại Nhật Bản.
Nguồn gốc của lẩu Oden
Oden có nguồn gốc món ăn có tên Tofu-dengaku ở Kyoto. Trong tiếng Nhật “dengaku” có nghĩa là chế biến món ăn bằng cách phết tương Miso lên đồ ăn rồi đem đi nướng, còn “tofu” là đậu hũ, nên món Tofu-dengaku là đậu hũ nướng.
Biến tấu từ nướng trở thành hầm đậu hũ cùng nhiều nguyên liệu khác trong nước dùng, món Oden lần đầu tiên ra đời và được cho là đã có tuổi đời hơn 800 năm. Nhưng chủ yếu vẫn chỉ được bày bán ở các hàng quán, hầu như không ai tự chế biến món ăn này tại nhà.
Phải đến những năm 1940, khi các nguyên liệu, nước sốt,... trở nên phổ biến và dễ tìm mua hơn, Oden mới được chế biến tại các gia đình. Nhưng ở thời điểm này, món ăn vẫn giữ cách chế biến truyền thống giống một món ninh hầm, chủ yếu là hầm hết các nguyên liệu rau củ để lấy vị ngọt cho nước dùng.
Ngày nay, công thức lẩu Oden đã có nhiều biến chuyển ngày càng phong phú, đa dạng. Tùy theo từng vùng miền, món lẩu mang những đặc trưng riêng biệt. Ví dụ như ở miền bắc Nhật Bản Oden sẽ có thêm sò và rau dại, còn vùng Kansai cho thêm nguyên liệu là bạch tuộc và các lát gân bò.
Cách nấu lẩu Oden thơm ngon chuẩn vị Nhật
Cho đến nay sau hơn 800 năm tồn tại, đã có nhiều biến tấu với món lẩu Oden. Nhiều nơi sử dụng thêm các loại thịt làm nguyên liệu. Tuy thế, Oden vẫn mãi nổi tiếng và đọng lại trong lòng mọi người với vị ngọt đặc trưng của các loại rau củ.
Công thức dưới đây tổng hợp các loại nguyên liệu cơ bản và đặc trưng nhất của món Oden. Tùy theo sở thích của bản thân hay gia đình, bạn có thể chuẩn bị thêm vài loại thịt để nhúng lẩu cho bữa ăn thêm nhiều dinh dưỡng.
Nguyên liệu cần có
Các nguyên liệu cơ bản để thực hiện một nồi lẩu Oden:
- Củ cải
- Đậu hũ
- Cà rốt
- Khoai tây
- Chả cá Satsuma
- Trứng gà
- Tảo bẹ kombu
- Rượu mirin (một loại rượu nấu ăn của Nhật)
- Tương lạt Usukuchi
- Cá ngừ bào
- Gia vị: nước dùng dashi, xì dầu, đường, muối, súp miso, mù tạt Nhật, ớt,...
Trong đó, những nguyên liệu cần để hương vị chuẩn như được nấu trong nhà hàng Nhật như rượu mirin, súp miso, chả cá satsuma, tảo bẹ kombu, mù tạt Nhật, cá ngừ bào, nước dùng dashi, tương lạt usukuchi,... có thể tìm mua ở các siêu thị hay cửa hàng thực phẩm.
Các bước chế biến lẩu Oden
Bước 1: Sơ chế nguyên vật liệu
Củ cải, khoai tây, cà rốt rửa sạch và cắt thành những miếng hình tròn, độ dày khoảng 2cm.
Trứng gà luộc chín và bóc vỏ.
Chả cá: cắt thành miếng nhỏ vừa ăn.
Bước 2: Nấu nước dùng
Nước dùng lẩu Oden có thành phần chủ yếu là nước dashi. Nếu không muốn mua bên ngoài, bạn cũng có thể tự mình nấu theo hướng dẫn dưới đây.
Ngâm tảo bẹ kombu ngập nước tối thiểu 1 tiếng. Nếu có thể, hãy ngâm tảo bẹ qua đêm để nước dùng đậm vị hơn.
Khi bắt đầu chế biến, đun sôi tảo bẹ trong nước từ 7-10 phút, không cần nấu quá lâu tảo bẹ sẽ có vị đắng.
Sau 10 phút, vớt tảo bẹ ra, tiếp tục cho cá bào vào nấu trong 3-5 phút.Kế đến lọc hết cá bào ra, phần nước dùng còn lại chính là nước dùng dashi.
Nêm nước dùng với 2 muỗng canh rượu mirin, 1 muỗng canh tương lạt Usukuchi.
Tiếp theo, cho tất cả các nguyên liệu đã sơ chế ở trên vào ninh trừ trong ít nhất 30 phút. Đó cũng là lý do Oden còn được gọi là món ninh/hầm.
Bước 3: Hoàn thiện và thưởng thức
Khi các nguyên liệu chín nhừ cũng là lúc món lẩu được hoàn tất, có thể đem ra cùng thưởng thức với gia đình.
Khác với cách ăn lẩu của người Việt, người Nhật thường ăn kèm mù tạt và vừa ăn vừa uống rượu sake. Mù tạt thơm nồng hòa quyện cùng vị lẩu nhàn nhạt, chút vị ngọt nhạt ấm áp của rượu sake giúp xóa tan cơn lạnh của ngày đông băng giá.
Lẩu Oden được xem là quốc hồn quốc túy của ẩm thực Nhật Bản, là hương vị thanh đạm sưởi ấm ngày đông, cùng cả gia đình quây quần bên nồi lẩu ấm áp và thưởng thức vị thơm ngon khác biệt đến từ rau củ.
